TRĂNG NON ONLINE: THẾ NÀO LÀ MỘT “CHÒM SAO HỆ THỐNG”?

What is a Constellation?
Tác giả: MEGHAN KELLY – Integrative Therapist
Nguồn: GET TO THE ORIGIN (Trang Web)

Người dịch: BS NGUYỄN MINH TIẾN

Get to The Origin (cũng là tên trang Web) là tiền đề cơ bản của phương pháp làm việc của Chòm sao Hệ thống hay Chòm sao Gia đình (Family & Systemic Constellation). Tuy phải tùy thuộc vào vấn đề đang xảy ra là gì, quy trình chữa lành luôn là một quy trình dành cho từng cá nhân với sự vận hành phù hợp với nhu cầu và thời gian của người ấy. Cơ sở để làm việc này là làm việc cùng nhau trong một nhóm trong một quá trình hoặc có thể chỉ trong một phiên duy nhất. Thời gian khác nhau tuỳ mỗi người nhưng mục tiêu là giống nhau - để cuối cùng là trở về lại với nguồn gốc, bởi vì ở đó việc chữa lành sẽ diễn ra và sự kết nối cuộc sống sẽ được thực hiện.

Meghan Kelly (tác giả bài viết) là một nhà trị liệu tích hợp (Integrative Therapist), bà sử dụng nhiều công cụ khác nhau với mục tiêu và tập trung vào việc mang lại ý thức và nhận thức mới cho cuộc sống và các mối quan hệ của thân chủ. Công việc của bà là kết nối thân chủ với cuộc sống, và điều này xảy ra khi thân chủ ngày càng kết nối với bản chất và con người thật của mình. Bà làm việc với các cá nhân, cặp đôi, nhóm và cộng đồng, và phương pháp tiếp cận của bà là một phương pháp tích hợp (integral approach) xem xét con người trong một toàn thể gồm cả về cơ thể, tâm trí và tinh thần (body, mind and spirit).

Chòm sao (Constellation – Còn được dịch là “quần tinh”) là một kỹ thuật trị liệu được sử dụng để tiết lộ các tương quan động lực tiềm ẩn (underlying dynamics) của một tình huống loạn chức năng hoặc có vấn đề, có thể có hoặc không liên quan đến gia đình. Mặc dù phương pháp này thường đề cập đến các vấn đề gia đình, nhưng nó có thể được sử dụng cho bất kỳ tình huống nào cần hàn gắn, cần làm rõ hoặc cần giải quyết vấn đề. Một chòm sao cho phép bạn truy cập vào “tấm bản đồ cá nhân” (personal map) mà bạn đang nắm giữ bên trong; nó tiết lộ các kết nối và/hoặc các xung đột giữa các thành phần (một số có thể đã biết và một số khác có thể đã được phát hiện) và sau đó là các bước được thực hiện để giải quyết và/hoặc kết nối lại các bộ phận. Trải nghiệm từ việc này sẽ mang lại cho bạn một sự nhận thức, sự trật tự và sự hiểu biết lớn hơn về bất kỳ vấn đề nào mà bạn đang phải đối mặt trong hiện tại hoặc bạn đã thừa hưởng từ quá khứ.

Các chòm sao là một loại liệu pháp hệ thống (systemic therapy) và lý thuyết hệ thống cho chúng ta biết rằng một hệ thống là tổng thể bao gồm các bộ phận của nó. Lý thuyết hệ thống chỉ ra rằng một vấn đề trong hệ thống sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống và chính hệ thống đó sẽ tự tìm kiếm cách để cân bằng. Một chòm sao trước tiên là một công cụ để khám phá những gì không hoạt động trong một hệ thống và sau đó là một phương tiện để đạt đến sự cân bằng và chữa lành cần thiết. Tất cả chúng ta rốt cuộc cũng đều là sản phẩm của những hệ thống mà chúng ta thuộc về, và một cách tự nhiên hẳn sẽ có những xung đột, những bế tắc hoặc những cản trở bên trong các hệ thống khiến gây nên những ảnh hưởng lên mức độ vận hành của các hệ thống. Trong một chòm sao, nguồn gốc của một vấn đề sẽ được tiết lộ và các bước sẽ được thực hiện để hướng đến sự chữa lành và cách giải quyết. Chẳng hạn, khi bạn cố gắng thay đổi năng lượng của nỗi đau thành sức mạnh, điều này sau đó có thể cho phép bạn tiến về phía trước một cách nhẹ nhàng và chân thực hơn.

Cách tiếp cận trị liệu này có ưu điểm là rất nhanh chóng vì nó trị liệu cho cơ thể, tâm trí và tinh thần cùng một lúc. Ví dụ, một chòm sao có thể tiết lộ nguyên nhân của một vấn đề mà có thể mất hàng tháng hoặc hàng năm để khám phá trong một liệu pháp bằng nói chuyện theo kiểu truyền thống và nó làm cho những nguyên nhân gốc rễ xa xôi có thể tiếp cận được, chẳng hạn như những sang chấn của tổ tiên (ancestral trauma) từ nhiều thế hệ trước.

Vẫn có thể thực hiện phiên trị liệu cho cá nhân, mặc dù kỹ thuật bắt đầu như một liệu pháp cho cá nhân nhưng được thực hiện với sự giúp đỡ của một nhóm. Những thành viên tham gia nhóm sẽ làm việc với tư cách là những “người đại diện” (representatives) [Tương tự như trong tâm kịch là những “auxiliaries” – ND] cho một tình huống nhất định để trợ giúp cho người tạo chòm sao, và trong khi vào vị trí các đại diện, họ cũng thường đạt được sự nội thị (insight) riêng cho chính mình. Công việc kỳ diệu theo nghĩa là tất cả mọi người đều được hưởng lợi, không chỉ riêng cho thân chủ. Kết quả và mục tiêu là mang lại cho bạn sự nhận thức, tính trật tự và sự hiểu biết lớn hơn về bất kỳ vấn đề nào bạn đang đối mặt.

Chòm sao Hệ thống & Gia đình là một kỹ thuật có tiềm năng tạo chuyến biến cao. Nó có thể được điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu của bạn; tuy nhiên, nó không thể thay thế cho các liệu pháp tâm lý hoặc hỗ trợ về sức khoẻ tâm thần.

Loris – một người cùng tham gia nhóm Chòm sao Hệ thống ở Madrid, đã cho biết: "Điều khiến tôi ngạc nhiên nhất là tôi nghĩ rằng tôi sẽ chỉ giúp đỡ những người khác khi tôi tham gia (với tư cách là người đại diện) trong chòm sao của họ, nhưng cuối cùng, nó cũng giúp tôi rất nhiều!"

LỊCH SỬ SƠ LƯỢC VỀ CHÒM SAO HỆ THỐNG

Phương pháp Chòm sao được tạo ra bởi một nhà tâm lý học người Đức tên là Bert Hellinger. Hellinger trở thành một linh mục ở tuổi 20 và cuối cùng công việc đã đưa ông đến Nam Phi, nơi ông làm việc như một nhà truyền giáo với bộ tộc Zulu trong 16 năm. Ông đã điều hành một trường học lớn trong nhiều năm, giảng dạy và đồng thời là một linh mục ở đó. Quá trình cá nhân ông rời bỏ nền văn hóa này để sống ở nền văn hóa khác đã giúp ông nhận thức rõ ràng hơn về các giá trị văn hóa, và ông đã thấy rằng nhiều nghi lễ và phong tục của người Zulu cũng tương tự như các yếu tố của Thánh lễ Công giáo. Về sau, ông đã tích hợp âm nhạc và các nghi thức của người Zulu vào trong các giáo lễ. Công việc của ông với người Zulu cũng rất ấn tượng bởi vì họ đưa tổ tiên của họ vào trong các nghi thức chữa trị (healing rituals), điều mà thế giới phương Tây thường lãng quên.

Bert Hellinger (1925-2019)

Sau 25 năm làm linh mục, Hellinger đã rời đi và theo đuổi việc đào tạo về tâm lý trị liệu. Chính phân tâm học là một sự ảnh hưởng lớn tiếp theo trong cuộc đời ông. Cũng như với tất cả những việc ông đã làm, ông cũng đã toàn tâm toàn ý với sự tập luyện. Ông được đào tạo về Liệu pháp Gestalt, Liệu pháp Nguyên sơ (Primal Therapy – một loại liệu pháp do Arthur Janov đề xướng, nhằm trị liệu cho những sang chấn thời trẻ thơ - ND) và Liệu pháp Phân tích Tương giao (Transactional Analysis). Sau cùng, ông được đào tạo về trị liệu gia đình và đây là nơi ông lần đầu tiên tiếp cận với phương pháp chòm sao gia đình và liệu pháp hệ thống. Ngày nay, ông được biết đến là người đi tiên phong trong việc thực hiện các chòm sao, và công việc đã tiếp tục phát triển kể từ đó.

Bất cứ ai quen thuộc với liệu pháp tâm lý sẽ nhận ra công việc của Hellinger là sự tích hợp độc đáo của các khái niệm khác nhau. Trên thực tế, ông không tuyên bố mình đã khám phá ra điều gì đó mới, thay vào đó ông tích hợp nhiều khái niệm vào một điều gì đó mới mẻ hơn.

Thực hiện một bước để chữa lành cho chính bạn

CÁC THỂ LOẠI CHÒM SAO (CONSTELLATION CATEGORIES)

Một chòm sao sẽ tiết lộ những gì bạn không thể nhìn thấy bằng mắt thường, những động lực tiềm ẩn và những căn nguyên của một vấn đề. Bằng cách tiết lộ nguồn gốc (revealing the origin), nó sẽ được đưa vào tầm ý thức và một quá trình trao đổi có tính chữa lành (healing exchange) sẽ diễn ra để mang lại một trật tự tự nhiên hơn (more natural order) cho hệ thống bạn mà bạn thuộc về - hệ thống gia đình của bạn hoặc bất kỳ hệ thống nào khác. Các đại diện (representatives) được chọn để đại diện cho các yếu tố khác nhau của câu chuyện và các phần tương tác với nhau một cách tự nhiên để trình bày nên câu chuyện giữa các thành phần.

Các chòm sao gia đình giải quyết các vấn đề gia đình thuộc mọi loại, bao gồm giữa các cặp đôi, giữa các anh chị em, với cha mẹ hoặc bất kỳ mối quan hệ nào khác. Các chòm sao liên quan đến nghề nghiệp và tổ chức (professional and organizational constellations) giải quyết những chủ đề về nghề nghiệp và tổ chức, cho phép một người kiểm tra và thử nghiệm các động thái hoặc dự án nghề nghiệp mới và có tiềm năng, đồng thời xem xét các yếu tố khác như hạnh phúc, tiền bạc và thành công. Danh sách các khả năng cho các chủ đề nghề nghiệp thì kéo dài và có tính sáng tạo, đổi mới để giải quyết các vấn đề phức tạp. Các chòm sao về sức khỏe (health constellations) có liên quan đến bất kỳ vấn đề sức khỏe, triệu chứng hoặc bệnh tật. Nhiều khi bệnh tật hoặc các triệu chứng của một người là biểu hiện của một vấn đề khác trong lĩnh vực gia đình, điều mà trước đây không được nhận ra hoặc giải quyết. Cuối cùng, cái mà tôi gọi là "chòm sao tự thân" (self constellation) sử dụng các phần khác nhau trong tính cách của chúng ta, các khía cạnh của bản thân, để tìm kiếm cách kết nối những thành phần ấy lại với nhau.

Một chòm sao mang đến cho bạn cơ hội để tiến tới việc chữa lành cho chính mình, và giống như tất cả các cơ hội, nó thường bắt đầu từ một vấn đề.

Danh mục: Chòm sao gia đình (family constellation), chòm sao nghề nghiệp và tổ chức (professional and organizational constellation), chòm sao sức khoẻ (health constellation) và chòm sao tự thân (sel/inner parts constellation)

Đón xem tiếp các bài sau về Chòm sao Hệ thống