How I Failed My Client In
Psychotherapy and Grew From It
Tác giả: JON WEINGARDEN, PsyD
Nguồn: Time2Track – 2/12/2020
Người dịch: NGUYỄN THỊ NGỌC ANH – Chuyên viên tâm lý lâm sàng, Khoa Tâm lý Lâm sàng, Khu Tham vấn và Trị liệu Tâm lý Trẻ em và Vị thành viên, Bệnh viện Tâm thần Trung Ương 2, Biên Hoà, Đồng Nai.
Đây là bài thứ hai trong loạt bài về "Nhà trị liệu bị thất bại"
Xem lại bài trước: NHỮNG NHÀ TRỊ LIỆU CHÚ Ý… BẠN SẼ PHẢI THẤT BẠI.
Anh ấy lặn dưới làn sóng sâu và trong vắt của biển. Đưa tay vào miệng của con trai khổng lồ, anh ta tham lam - và không cẩn thận - nắm lấy viên ngọc trai. Nhưng tay đã bị mắc kẹt. Anh ta vặn vẹo và cạy vỏ con trai, việc đó chỉ làm kích hoạt thêm phản xạ của con trai; để phòng thủ, con trai kẹp chặt lấy cánh tay anh ta.
Một người
thợ lặn ngọc trai dày dạn kinh nghiệm biết cách chống lại bản năng của mình:
ngừng vật lộn với con trai, thả viên ngọc trai ra, và tay anh ta sẽ tự do.
Nhưng người thợ lặn trẻ tuổi này vặn vẹo và quằn quại, con trai phòng thủ kẹp
chặt hơn - và bàn tay của anh ta bị quấn quanh viên ngọc trai, quá lớn để có
thể thoát khỏi miệng con trai. [Sự gợi ý
của chuyên viên giám sát của tôi khi đưa ra một tình huống tương tự của người
thợ lặn mò bắt ngọc trai bị mắc kẹt bàn tay trong vỏ con trai]
CÂU
CHUYỆN CỦA TÔI: THẤT BẠI VỚI THÂN CHỦ
Từ đôi môi mím chặt của Cindy, gương mặt đầy
những nếp nhăn kéo dài hằn rõ sau nhiều năm, đã làm tăng thêm nỗi lo lắng của
chứng lo âu đang hành hạ cô ấy.
Ẩn dưới dáng vẻ trang trọng lịch sự, dường
như trong cô có một nỗi buồn sâu thẳm. Nỗi buồn này lan tỏa trên đôi môi buồn
bã như cánh cổng chậm rãi và dáng điệu chùng xuống của cô. Câu chuyện mà Cindy chia
sẻ đã gây nên những xúc động sâu sắc trong tôi; đặc biệt là với tư cách là một
nhà trị liệu trẻ còn đang học hỏi, tôi muốn giúp đỡ. Tôi lắng nghe một cách
thấu cảm, khuyến khích những điểm mạnh của cô ấy, hướng dẫn cô ấy những kỹ năng
hít thở sâu và đưa ra lời khuyên.
Tuy nhiên, giống như chiếc kim đồng hồ, cứ
sau 15 phút, đôi môi buồn bã của Cindy sẽ dần mím lại vì thất vọng. Đôi môi mím
lại như một đứa trẻ ở tuổi chập chững từ chối một thìa lớn thuốc ho dạng siro.
Ngậm miệng lại và không cho ai đút.
Dáng vẻ của cô trở nên cứng nhắc, hai khuỷu tay
duỗi thẳng với hai bàn tay chống trên đầu gối. Cô ấy từ chối lời khuyên của tôi
bằng những câu trả lời “Vâng, nhưng…” đã quá quen thuộc với các nhà trị liệu
tâm lý. Cuối cùng, với tất cả câu hỏi hoặc câu phát biểu nào, Cindy đều trả lời
"Tôi không biết."
Sau một vài phiên điều trị, từ chỗ
“Tôi không biết” cô ấy chuyển sang phàn nàn rằng việc trị liệu đã không hữu
ích.
Tất nhiên, trị liệu thường kéo dài hơn ba
phiên làm việc, nhưng tôi cũng nhận ra được sự bế tắc của cả hai. Chắc chắn,
đây là một thách thức trong nghề nghiệp của tôi.
Tôi đã phản hồi với cô, và có lẽ đó là điều chính
xác, rằng “Tôi tin rằng ẩn sau cách nói 'Tôi không biết' là một trải nghiệm đau
đớn. Nếu chúng ta muốn trị liệu tiến triển nhanh hơn, chúng ta phải xử lý những
trải nghiệm đó”. Tuy nhiên, khi nhìn lại, tôi nhận ra rằng tôi đã yêu cầu cô ấy
tự động từ bỏ sự phòng vệ của mình. Tôi đã yêu cầu cô ấy quyết định giữa việc
bỏ tôi hoặc từ bỏ sự thoải mái phòng vệ của cô ấy. Cô ấy đã bỏ tôi.
TẠI
SAO TÔI LẠI THẤT BẠI?
Tuy nhiên, điều này còn vượt ra ngoài việc
yêu cầu cô ấy từ bỏ sự phòng vệ của mình. Tôi dần dần nhận thấy rằng tôi đã vô
tình từ chối một vai trò mà tôi đã âm thầm đảm nhận trong mối quan hệ này. Tôi
đã tham lam và vô tình nắm lấy viên ngọc trai; tay tôi đã bị mắc kẹt - và càng
bị kẹt sâu hơn và tôi vặn vẹo và quằn quại để được thả ra - và phản xạ của cô
ấy là phòng thủ kẹp chặt hơn.
Bằng cách đưa ra lời khuyên để
khắc phục các vấn đề trong cuộc sống của cô ấy, tôi ngụ ý rằng tôi sẽ chịu
trách nhiệm về tình trạng sức khỏe của cô ấy.
Tuy nhiên, những vấn đề ảnh hưởng đến sức
khỏe của cô không phải là nguyên nhân gây căng thẳng trong cuộc sống mà cô tìm
kiếm lời khuyên, mà chính là sự xung đột liên quan đến sự gần gũi giữa các cá
nhân. Cindy là sợi dây trong trò chơi kéo co. Cô chỉ cảm thấy thoải mái với
những “mối quan hệ được giữ khoảng cách” (Nguyên văn: arms-distance relationships) – nếu quá gần sẽ gây ra cảm giác áp
đảo và kiểm soát, quá xa sẽ gây ra cảm giác cô đơn rõ rệt.
Do đó, việc nghe theo lời khuyên của tôi sẽ
khiến cá nhân cô cảm thấy bị khuất phục, cam chịu nhận thấy mình bị kiểm soát
và bị chèn ép một cách khó chịu. Ngoài ra, nếu cô ấy nghe theo lời khuyên của
tôi và nếu nó có hiệu quả một cách thần kỳ, thì trị liệu sẽ kết thúc và cô ấy
sẽ lại cô đơn.
[Việc cho lời khuyên sẽ không có tác dụng gì
vì nó bỏ qua những vấn đề nằm ẩn bên dưới mà thường sau cùng là có liên quan
đến những mối quan hệ - Chú thích của tác giả]
Một lần nữa, cô ấy sẽ lại chỉ
có một mình.
Giống như thời thơ ấu của cô, sau khi em trai
cô ra đời, tình yêu thương và ánh mắt say mê của cha mẹ dành cho cô được chuyển
sang người em trai. Cô đơn giống như khi cô ấy, “sau gần mười năm với một hôn
nhân không tì vết”, đã tự động cất bước lạnh lùng rời đi vào một buổi chiều. Cô
ấy cô đơn và không biết làm cách nào khác để có được sự gần gũi mà cô ấy vừa
khao khát vừa sợ hãi.
Cô cảm thấy thất vọng với cuộc đấu tranh cả
đời này với các mối quan hệ - đây là cuộc đấu tranh cơ bản đã hình thành nên vô
số yếu tố gây căng thẳng trong cuộc sống đang diễn ra của cô, chẳng hạn như
tranh cãi với sếp và thất vọng với bạn bè, những người không thể mang lại cho
cô sự giúp đỡ mà cô cần. Giống như những người khác trong cuộc sống của cô ấy,
chắc hẳn với cô ấy rằng tôi cũng không thể, hoặc không sẵn lòng, cho cô ấy
những gì cô ấy cần.
Trong ba phiên, tôi không thể điều chỉnh được bất cứ điều gì. Nhưng
tôi đã có thể chia sẻ nỗi thất vọng của cô ấy;
Tôi tin rằng cô ấy hẳn sẽ mở lòng với tôi nếu tôi có đủ khả năng để nói đơn
giản rằng: "Cô biết đấy, tôi nghĩ rằng cả hai chúng ta đều đang cảm thấy
thất vọng như nhau - cho dù chúng ta ra vẻ làm gì đó, nó sẽ không giải quyết
được vấn đề mà bạn đang đối mặt ” Cả hai chúng tôi đều bị mắc kẹt bàn tay của
mình trong một con trai.
THẤT
BẠI CỦA TÔI GIÚP ÍCH CHO THÂN CHỦ TƯƠNG LAI
Tôi đã thất bại với thân chủ này
Tôi không thể đáp ứng nhu cầu của cô ấy với
những kỹ năng mà tôi có vào thời điểm đó. Tôi không có cơ sở kiến thức để hình
dung tính cách của cô ấy. Nhưng tôi đã phải trải qua thất bại này để có thể giúp
đỡ rất nhiều người khác. Tôi cảm thấy thật tệ khi không thể làm gì nhiều hơn
cho cô ấy, nhưng tôi rất cảm kích vì cảm hứng mà tôi có được từ trải nghiệm khó
khăn này. Tôi đã có động lực để tìm kiếm sự giám sát và đọc nhiều quyển sách đã
cho phép tôi làm việc hiệu quả hơn với nhiều thân chủ kể từ đó.
Kể từ khi làm việc với thân chủ
này, tôi đã có cơ hội trải nghiệm những bất ổn cá nhân và nghề nghiệp của mình
và cũng đã thấy rằng nhiều “điều bất
toàn” có thể được xem là ưu điểm hơn là nhược điểm trong trị liệu tâm lý.
Đây là điều mà tôi luôn nỗ lực: nhận ra những
nhược điểm mà tôi chưa nhận thức được và cố gắng phát triển từ sự nhận thức đó.
Đôi khi, việc sử dụng những thiếu sót của tôi
vì lợi ích trị liệu lại có thể giúp tôi tham gia cùng với thân chủ để làm việc về
cảm giác bế tắc và thất vọng với thử thách mà chúng tôi đang cùng nhau đối mặt.
Vào những thời điểm khác, khi làm việc với những thân chủ có lòng tự trọng mong
manh, thường dựa trên những ý nghĩ cầu toàn, to tát, thì việc chấp nhận những
điểm không hoàn hảo và thất bại của tôi lại giúp cho thân chủ có được một
khoảng không gian để họ đối mặt với chính con người của họ.
KẾT
LUẬN
Và cuối cùng, tôi muốn chia sẻ một kỷ niệm
trong công việc của mình với một thân chủ đã phải chịu đựng nhiều năm với sự thôi
thúc muốn tự sát. Khoảng tám tháng sau khi
trị liệu, chúng tôi đã có một bước tiến vượt bậc đặc biệt đáng chú ý
trong trị liệu. Tuy nhiên, cô ấy phản hồi rằng, "nhưng bây giờ thì
sao?" Tôi biết ý cô ấy là "nhưng làm thế nào để tôi sống sót?"
Như thể từ sâu bên trong tôi, từ cảm xúc và ruột
gan hơn là từ cái đầu của tôi, phản ứng của tôi là "Tôi không biết".
Vào thời điểm ấy, chúng tôi đã dành một khoảng thời gian để xử lý điều không
chắc chắn này. Tuy nhiên, khi suy ngẫm về trị liệu, chính trong khoảnh khắc duy
nhất này – chỉ với câu nói “Tôi không biết” - cô ấy đã nhận ra một trải nghiệm
hữu ích nhất trong trị liệu. Việc tự tử của cô không chỉ ngụ ý về sự bi quan
không chắc chắn về tương lai mà còn cho thấy cô không có đủ sức mạnh để vượt
qua sự bất định này.
Tuy nhiên, tôi đã có thể ngồi cùng cô ấy, và
chia sẻ với cô ấy, trong sự khó chịu này - sự bấp bênh này.
Nói cụ thể thì tôi có thể ngồi lại với sự bất
định này, với thực tế là cô ấy sẽ phải đối mặt với những trở ngại thực sự to
lớn, còn tôi thì có thể vẫn ổn; đơn giản chỉ để phản ánh lại những ấn tượng cảm
xúc của mình, rằng tôi tin cô ấy có thể đối mặt được với những trở ngại này mà
không cần trốn tránh bằng cách tự tử. Có lẽ cô ấy cũng có thể tin vào chính bản
thân mình?
Trong phiên làm việc cuối cùng, cô ấy nói đến
cuộc sống hiện tại tương tự như một quyển sách đã được mở ra: “Tôi có những
trang sách để lật, và bất kể những trang sách này viết gì trong đó, tôi vẫn sẽ phải
đọc hết cuốn sách này”.
Tất cả chúng ta đều may mắn có
một tương lai, mặc dù nó không chắc chắn.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét