BÍ QUYẾT QUẢN LÝ TRẺ EM TỰ KỶ TẠI NHÀ TRONG ĐẠI DỊCH COVID-19

“Tips for managing children at home during COVID-19”

Nguồn: Autism Speaks – 2/4/2020

Người dịch: NGUYỄN THỊ NGỌC ANH - Tốt nghiệp cử nhân tâm lý Đại học Văn Hiến, TpHCM, năm 2006. Thâm niên 15 năm công tác tại Khoa Tâm lý Lâm sàng (Khu Tham vấn và Trị liệu Tâm lý Trẻ em và Vị thành viên), Bệnh viện Tâm thần Trung uơng 2, Biên Hoà, Đồng Nai. 

Dưới đây là một số bí quyết có thể giúp bạn quản lý trẻ tự kỷ tại nhà trong thời gian xảy ra đại dịch COVID-19, đóng cửa và giãn cách xã hội. Bài viết được cung cấp bởi Đai học Rochester, một thành viên trong Mạng lưới Autism Speaks Autism Treatment Network.

1, Tạo các quy tắc trong gia đình

Bạn và con bạn có thể cùng nhau đưa ra những quy tắc này. Bạn có thể sử dụng các quy tắc tương tự như ở lớp học hoặc trường học của con bạn đã áp dụng. Bạn và con có thể vẽ hoặc viết ra những quy tắc này và dán chúng ở đâu đó trong nhà của bạn.

2, Đặt thời gian biểu hoặc thói quen hàng ngày cho con bạn

Cố gắng chia nhỏ các khoảng thời gian dài, không có cấu trúc thành các hoạt động có cấu trúc hơn. Ví dụ, thời gian rảnh có thể được chia thành thời gian cho: sách và câu đố, nghệ thuật và thủ công, các hoạt động trên bàn, vv… Cố gắng đưa một số thời gian hoạt động ngoài trời và tập thể dục, giờ ăn vào thời gian biểu. Thông thường, trẻ em có thể  tìm kiếm thức ăn suốt cả ngày khi chúng không đi học. Giữ khẩu phần hợp lý và cố gắng không để trẻ ăn vặt ngoài giờ ăn và bữa phụ đã định. Chúng tôi muốn nguồn cung cấp thực phẩm của bạn kéo dài!

Viết những hoạt động này ra với con bạn, hoặc lên thời gian biểu bằng hình ảnh (trên máy tính của bạn hoặc vẽ ra). Thường xuyên cùng con xem lại thời gian biểu. Có rất nhiều ví dụ về lịch trình trực tuyến mà bạn có thể sử dụng để trợ giúp.

Chúng tôi nhận thấy rằng nhiều bậc cha mẹ sẽ phải vừa làm việc ở nhà vừa phải quản lý thời gian biểu của con. Cố gắng xây dựng lịch trình của con bạn mà vẫn lưu ý đến các yêu cầu công việc của bạn, dành thời gian hoạt động yên tĩnh hoặc thời gian trên màn hình cho những khoảng thời gian mà bạn cần phải làm những trách nhiệm khác.

3, Tạo động lực cho con bạn

Yêu cầu con bạn làm bài tập ở nhà có thể là một thách thức. Sẽ rất hữu ích nếu có điều gì đó có thể thúc đẩy chúng hoàn thành công việc. Bạn có thể làm điều này đơn giản bằng cách sắp xếp thời gian biểu của con bạn để công việc đến trước các hoạt động vui chơi (ví dụ: “ Đầu tiên là làm bài tập, sau đó là vui chơi ngoài trời”). Bạn cũng có thể thiết lập một bảng khen thưởng để con bạn hoàn thành công việc. Ví dụ: bạn có thể tạo biểu đồ sao hoặc biểu đồ hình dán cho con mình và chuẩn bị cho trẻ một sự bất ngờ hoặc nới lỏng thời gian sử dụng màn hình khi trẻ nhận được tất cả các hình dán / dấu sao của mình.

4, Luân phiên và sắp xếp đồ chơi của con bạn

Trẻ em thường có rất nhiều đồ chơi xung quanh nhà, nhưng đôi khi chúng lại quên mất những món đồ chơi này. Việc này có thể giúp sắp xếp và giới hạn số lượng đồ chơi mà con bạn có sẵn cho chúng cùng một lúc. Sau đó, bạn có thể luân phiên hoặc trao đổi  đồ chơi của chúng mỗi ngày hoặc hai ngày. Ví dụ, bạn có thể sắp xếp đồ chơi của con mình vào các thùng đồ chơi. Bạn có thể cất tất cả trừ một hoặc hai thùng này đi hoặc cất vào kho. Sau đó, mỗi ngày bạn có thể đổi một thùng  mới cho con mình. Điều này giúp đồ chơi của chúng luôn mới và thú vị.

5, Giúp con bạn bắt đầu vào các hoạt động

Một số trẻ có thể gặp khó khăn trong việc đưa ra ý tưởng của riêng mình cho các hoạt động vui chơi, tìm kiếm tất cả các tài liệu phù hợp và bắt đầu. Giúp con bạn lập kế hoạch cho những gì chúng muốn làm với thời gian của chúng. Bạn có thể cung cấp cho con một số ý tưởng bằng cách tạo một bảng lựa chọn hoặc danh sách những lựa chọn , hoặc đơn giản bằng cách viết ra một số lựa chọn trên một tờ giấy. Một khi chúng quyết định những gì  muốn làm, hãy giúp con thu thập các tài liệu con cần và bắt đầu thực hiện nhiệm vụ. Khi chúng đã bắt đầu, bạn có thể kiểm tra thường xuyên và khen ngợi chúng vì đã bám sát với nhiệm vụ.

6, Đặt giới hạn về thời gian sử dụng các thiết bị màn hình

Giới hạn thời gian sử dụng màn hình có thể là một trong những thách thức lớn nhất đối với một gia đình trong thời gian nghỉ ngơi. Nó giúp đặt ra các giới hạn rõ ràng trước khi một ngày bắt đầu và cùng con bạn xem lại những giới hạn này thường xuyên. Bạn có thể thực hiện việc này bằng cách lập lịch thời gian sử dụng màn hình  vào các thời điểm cụ thể trong ngày và chỉ cho phép sử dụng màn hình trong những thời gian này. Bạn cũng có thể cho phép con mình sử dụng thiết bị trong một khoảng thời gian cụ thể (ví dụ: 1 giờ) và theo dõi thời gian sử dụng thiết bị của chúng suốt cả ngày. Sử dụng bộ hẹn giờ, chẳng hạn như bộ hẹn giờ trực quan (có nhiều ứng dụng cho việc này), có thể hữu ích cho việc thiết lập các giới hạn này.

7, Xử lý xung đột giữa các anh chị em

Hãy thử lên lịch một số hoạt động riêng cho từng trẻ theo định kỳ trong ngày. Bạn có thể cần giám sát các hoạt động chung của bọn trẻ. Khen ngợi và cho phép các con cùng nhau hướng tới phần thưởng bằng cách nói chuyện ôn hòa với nhau, giữ cho tay chân không táy máy, đụng chạm vào đồ của nhau hoặc xung đột chân tay để cùng nhau hướng tới một mục tiêu chung.

Nhưng bạn cũng hãy vui lòng đối xử tốt với bản thân và ghi nhớ rằng: Dù bạn trong vai trò cá nhân, khi đang làm công việc chuyên môn, hay làm cha mẹ thì đây là thời điểm tốt để tất cả chúng ta nhớ dành cho mình thời gian nghỉ ngơi và đối xử tốt với chính mình. Không có phụ huynh nào được trông mong là sẽ làm tốt vai trò đầy đủ của một giáo viên và cung cấp chất lượng học tập cho con đầy đủ như tại trường học.

Cũng sẽ có những lúc bạn cần để trẻ có thêm thời gian sử dụng thiết bị điện tử để bạn làm nốt một số công việc hoặc để trẻ có thể tự chơi để cho bạn có thêm ít phút dành cho bản thân. Chúng tôi hy vọng bạn cũng cho phép những tiêu chuẩn cao của bạn có lúc thay đổi. Kết nối liên hệ trực tuyến với các phụ huynh khác cũng có thể hữu ích để bàn về những cách thức chăm sóc mới đối với trẻ khi phải ở nhà. Nhà trường hoặc các nhóm phụ huynh cũng nên lập một trang giao lưu chung trên mạng xã hội (Facebook).

Tự chăm sóc bản thân là việc đặc biệt quan trọng đối với tất cả mọi người trong thời kỳ bất định này. Một số cách tập luyện và xử lý stress cũng rất hữu ích. Đôi khi có những bài tập chỉ cần 2-3 phút tập luyện mỗi ngày cũng đủ giúp bạn tạo nên sự khác biệt.